Το νέο νομοσχέδιο για την παιδεία έθιξε μεταξύ άλλων τα εξής:
- Tο Πανεπιστημιακό Άσυλο
- Την αξιολόγηση των Πανεπιστημίων
- Την εκπροσώπηση των φοιτητών μιας και οι εκπρόσωποι δεν θα υποδεικνύονται από τις παρατάξεις αλλά από το σύνολο των φοιτητών
Θα σχολιάσω αυτά τα θέματα όπως τα αντιλαμβάνομαι στην καθημερινότητά μου ως εργαζόμενος στο Ε.Μ.Πολυτεχνείο (με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ στην Τεχνική Υπηρεσία του Ιδρύματος). Στα πλαίσια αυτά διατελώ υπόλογος αφού "μου έδωσαν ένα ρολάκι και αμέσως έχω και 'γώ σκηνοθετική άποψη". Αυτή όμως είναι η "δημοκρατική πολυτέλεια" όπως την αντιλαμβάνομαι.
1. Σχετικά με το Πανεπιστημιακό Άσυλο
Ας θεωρήσουμε δύο συστήματα, το κοινωνικό σύστημα και το σύστημα του πανεπιστημιακού χώρου. Αν τα αντιληφθούμε αυτά με θερμοδυναμικές έννοιες, παρατηρούμε ότι το πρώτο είναι ένα «στοιχειωδώς» συμπιεσμένο σύστημα το οποίο περιφρουρείται από νόμους και κανόνες ενώ το άλλο είναι ένα ασυμπίεστο σύστημα που περιφρουρείται από τις ιδέες του και τους ανθρώπους του.
Αφού τα δύο αυτά συστήματα επικοινωνούν, είναι προφανές ότι η αταξία του ενός (και ότι αυτή συνεπάγεται) θα εκτονωθεί μέσα στο χώρο του άλλου (αφού δεν μπορεί να εκτονωθεί στο ίδιο). Επισημαίνω ότι η έκφραση αυτής της αταξίας είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για ανθρώπους που κυκλοφορούν στο Πανεπιστήμιο βραδινές (αλλά ακόμα και πρωινές ώρες).
Αυτή είναι η πραγματικότητα και πρέπει κάποια στιγμή να μάθουμε να την λέμε.
Έχω αντιληφθεί (μου έχουν πει, το έχω διαβάσει) ότι σε παλαιότερες εποχές ο χώρος του Πανεπιστημίου ήταν ένας ζωντανός χώρος. Συνθέτω την εικόνα μιας μάζας μαθητών δασκάλων και εργαζομένων που υπήρχαν στους χώρους του δηλώνοντας και υποστηρίζοντας την παρουσία τους.
Σήμερα όμως δεν είναι έτσι. Σήμερα υπάρχουν εξαιρετικά μεγάλα κενά στα οποία δεν δηλώνεται, ούτε υποστηρίζεται η παρουσία των λειτουργών του χώρου. Εκτός αυτού, από κάποια ώρα και μετά το Πανεπιστήμιο στοιχειώνει και κυκλοφορούν μόνο φαντάσματα.
Πολλές φορές, καλές και αγαθές προθέσεις μας έχουν οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι πρέπει να περιφρουρήσουμε την κατάσταση αυτή με κάθε τρόπο, γιατί τελικά τα φαντάσματα, μπορεί να μας τρομάζουν μεταφυσικά αλλά τελικά δεν ενοχλούν κανέναν και μπορούμε εύκολα και άνετα να διακινούμε τις ιδέες μας. Το πρόβλημα όμως που διακρίνω είναι ότι το Πανεπιστήμιο δεν είναι πλέον το σπίτι μας και οι ιδέες μας διακινούνται περισσότερο μέσα από περιφερειακές καφετέριες, κομματικά γραφεία και εξωτερικούς χώρους παράλληλων ασχολιών μας.
Με απλά λόγια όμως και με αυτόν τον τρόπο καταργείται η αναμενόμενη μάζα των ανθρώπων που θα περιφρουρήσει με την παρουσία της τον ιδανικό χώρο με την ευλογημένη λειτουργία που θα ήταν ευχή όλων να υπάρχει. Με απλά λόγια πάλι πρέπει να δημιουργηθεί ο απαραίτητος μηχανισμός, (αποτελεσματική φύλαξη και επαναδιαπραγμάτευση του Ασύλου) έτσι ώστε να συμπιεστεί αυτό το δύσμοιρο «εκπαιδευτικό» σύστημα και να επέλθει η ισορροπία.
Έχω καταλήξει στο ότι για να δημιουργήσει κανείς ένα εύτακτα "άνομο" σύστημα το οποίο θα περιφρουρείται από τις ιδέες του δεν είναι απλή υπόθεση. Και το ζητούμενο είναι να είναι εύτακτο γιατί (πάλι με την θερμοδυναμική έννοια) έτσι και μόνον έτσι παράγεται έργο.
Και το έργο αυτό είναι να διδάσκεται η Γνώση στο Σχολείο.
Αυτή είναι η ουσία για όσους το έχουνε ξεχάσει, που πολύ φοβάμαι οι περισσότεροι.
2. Σχετικά με την Αξιολόγηση
Στα πλαίσια του έργου Αποτίμηση του Εκπαιδευτικού έργου και των Παρεχόμενων Υπηρεσιών του ΕΜΠ (που στην ουσία ήταν η πρώτη ουσιαστική Αξιολόγηση εκπαιδευτικού ιδρύματος στην Ελλάδα) το οποίο εκπονήθηκε το 1998-9 και είχα την χαρά και την τιμή να συμμετέχω σε αυτό, αντιλήφθηκα πως το Πολυτεχνείο ήταν περίπου όπως νομίζαμε ότι ήταν.
Κάπου ήταν καλύτερο, κάπου χειρότερο.
Το σίγουρο ήταν ότι το Πολυτεχνείο έπρεπε να γίνει κατανοητό και την εποχή που πραγματοποιήθηκε το έργο, έχω την βεβαιότητα ότι έγινε και ήταν εξαιρετικά χρήσιμο.
Δεν μπορώ λοιπόν να καταλάβω το γιατί είναι λάθος το Υπουργείο ως "μεγάλο αφεντικό" που τελικά "πληρώνει" το κάθε πανεπιστήμιο, διαχειριζόμενο ένα μικρό κουρβανά από το υστέρημα όλων μας, να θέλει να κατανοεί (με τα δικά του κριτήρια-ναι!) τι συμβαίνει σε κάθε πανεπιστήμιο?
Αναρωτιέμαι γιατί είναι κακό να δώσουμε μία ανάδραση στο υπουργείο μέσα από μιά "Αξιολόγηση". Και άμα δεν θέλουμε να την δώσουμε γιατί πρέπει το υπουργείο να πληρώνει? Είναι σωστό να πετάει το πακέτο σε μια "μαύρη τρύπα" γιατί έτσι?
Μήπως το υπουργείο δεν εκφράζει την δημοκρατική θέληση της πλειοψηφίας της Ελληνικής Κοινωνίας?
Και τελικά αν κάνουμε σωστά την δουλειά μας, γιατί φοβόμαστε να αξιολογηθούμε?
Μήπως δεν κάνω καλά την δουλειά μου και χαζεύω όλη τη μέρα στο ιστολόγιό μου? Ας με αξιολογήσει κάποιος… Δεν φοβάμαι και δεν είναι κακό.
3. Σχετικά με τις εκπροσωπήσεις
Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ καλά γνωρίζουν πως το "μυστικό" της εκλογής στα συλλογικά όργανα απαιτούσε "καλές" σχέσεις με διορισμένους-"εκλεκτούς" εκλέκτορες των φοιτητών.
Με το νομοσχέδιο όμως της κ. Γιαννάκου, οι "εκλεκτοί" εκλέκτορες καταργούνται. Υπάρχει μία τυχαία διαλογή από το πλήθος των φοιτητών που αντιπροσωπεύει την συμμετοχή των φοιτητών στα συλλογικά όργανα.
Αδυνατώ να φανταστώ το επιχείρημα μέσα από το οποίο έχουν πειστεί οι φοιτητές να αντιδράσουν σχετικά με αυτό το άρθρο. Επειδή καταργείται η "ελίτ" αυτών των εκλεκτόρων?
Δηλαδή τι? Το νομοσχέδιο ελαχιστοποιεί την συνδιαλλαγή. Αυτό δεν είναι το ζητούμενο?
Ποιος θεωρεί ότι "αυτός και μόνον αυτός", έχει την πολιτική κρίση για να εκφραστεί πολιτικά στις εκλογές των συλλογικών οργάνων?
Μήπως οι υπόλοιποι είναι "ανίκανοι" επειδή είναι "αδιάφοροι". Και επειδή είναι "αδιάφοροι" είναι και "επικίνδυνοι" να κρίνουν "πολιτικά"? Εμένα πάλι μου φαίνεται ότι θα κρίνουν με περισσότερο πολιτικά και όχι με κομματικά κριτήρια, όπως συμβαίνει σήμερα.
Στα πλαίσια αυτά, φοβάμαι ότι η αντίδραση σε αυτό το άρθρο του νομοσχεδίου προσβάλει την νοημοσύνη του συνόλου των φοιτητών.
Και σχετικά με τις καταλήψεις.
Η κατάληψη είναι ένα ακραίο μέσο αντίδρασης. Στα πλαίσια του Σχολείου κατάληψη σημαίνει ότι ακυρώνεται η εκπαίδευση. "Κλείνω το Σχολείο για να το υπερασπιστώ επειδή το υπουργείο κάνει -κατ εμέ- λάθος"... Μπμπμπλλάβο... (διαβάζεται: μπράβο με ειρωνική διάθεση)
Θέλεις να αντιδράσεις-αντέδρασε. Συμπάσχω και συμπαρίσταμαι. Άς το όμως ανοιχτό. Διεκδίκησε τη Γνώση. Μήν εκφυλίζεις την κατάληψη.
Έχουν αναρωτηθεί ποτέ οι φοιτητές για το ποιος χάνει από αυτή την διαδικασία? Ας αξιολογηθεί κάποια στιγμή (το λέω πολύ σοβαρά αυτό) τι αποτέλεσμα είχαν οι καταλήψεις των τελευταίων 20 χρόνων. Γιατί εγώ δεν βλέπω ότι η παιδεία έχει γίνει καλύτερη.
Στα πλαίσια του"άγριου" συστήματος των πανελλαδικών εξετάσεων, έχω την αίσθηση ότι ο κάθε φοιτητής, νιώθει ότι έχει κάνει το κοινωνικό του καθήκον του αφού "πέρασε σε κάποια Σχολή". Μετά δικαιολογείται να εφησυχάζει και τελικά αναπαράγει την εικόνα του "κακομοίρη" που θέλουν να του δώσουν (αφού θα έχει ένα ανυπόστατο πτυχίο επειδή θα έχει χάσει περισσότερες από τις μισές εκπαιδευτικές του ώρες).
Έτσι εκπαιδεύεται η "κακομοίρικη γενιά" αυτή που χαρακτηρίζεται ως η γενιά των 700 ευρώ γιατί υποκύπτει και επιβεβαιώνει αυτούς που την θέλουνε να βαριέται και να μην έχει όρεξη να εργαστεί. Γι αυτό και νιώθω ότι οι καταλήψεις συμπεριλαμβάνονται σε μια "τεμπέλικη αντιληψη" σύμφωνα με την οποία, επειδή δεν υπάρχει κάποια νέα δημιουργική-φαντασιακή παρέμβαση, επισημοποιείται η παραίτησή από την εκπαίδευση.
Και θεωρώ υπεύθυνους πολιτικά αυτούς που καθοδηγούν αυτή την γενιά στην κακομοιριά της ύπαρξης μέσα από τέτοιες διαδικασίες και τελικά στο καλάθι των αχρήστων που μεταφράζεται στα "700" ευρώ, αναπαράγοντας την αυτό-λύπηση και οδηγώντας τα παιδιά να χάνουν την μάχη πριν τον πόλεμο.
Υ.Γ.
Επισημαίνω ότι είμαι υπέρ του διαλόγου (όχι του όχλου). Αν πράγματι υπάρχει διαφωνία ας γεννηθούν ιδέες και δράσεις μέσα από τις οποίες δεν θα βγάζουμε τα μάτια μας με τα δάχτυλά μας.
Σχετικά δημοσιεύματα και σχετικοί σύνδεσμοι:
ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΕΜΠ
http://arcas.nuclear.ntua.gr/apache2-default/ses/AEEPY/AEEPY.html
Το πανεπιστημιακό άσυλο.
Άρθρο στα ΝΕΑ Του Κωστή Παπαϊωάννου.
Πρόεδρου της Εθνικής Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου http://www.tanea.gr/Article.aspx?d=20080519&nid=8552841&sn=&spid=221
Σχετικό κείμενο "Για τις καταλήψεις"
http://g-fivos.blogspot.com/2008/05/blog-post_5432.html
Σχετικό κείμενο "Το Σχολείο σήμερα, η βολική συντήρηση μιας κοινά παραδεκτής άβολης κατάστασης"
http://g-fivos.blogspot.com/2008/05/blog-post.html
