Κάθε πολιτικός ιστός στηρίζει την ύπαρξή του στους νέους του. Χωρίς την ύπαρξη των νέων του αποδεικνύεται ότι ο αυτός ο πολιτικός ιστός είναι θνήσκων δεν έχει όραμα και είναι τόσο στείρος όσο οι γερασμένες αντιλήψεις του.
Παλαιότερα οι νέοι εκπαιδεύονταν πολιτικά στην αγορά, σε κάθε αγορά (και δεν αναφέρομαι στην «ιδανική» Κλασική Αγορά, ο συγχωρεμένος ο θείος μου είχε εκπαιδευτεί πολύ καλά στην Βαρβάκειο). Με μία ελιτίστικη αντίληψη που μας διακατέχει, θέλουμε να πιστεύουμε ότι σήμερα εκπαιδεύονται πολιτικά στα πανεπιστήμια. Πόσο πραγματική όμως είναι αυτή η υπόθεση;
Είναι μάλλον κοινός τόπος (και θλιβερή πραγματικότητα) πως η απουσία του διαλόγου στους χώρους των πανεπιστημίων και η ταπείνωση του συλλογικού ασυνειδήτου σε οχλοκρατούμενες συνθήκες συνύπαρξης δεν οδηγούν στην γένεση και την αντιπαράθεση των ιδεών. Εκμεταλλευόμενοι τα στοιχεία αυτά, ένα μέρος των φοιτητών οδηγείται σε μία διαχειριστική αντίληψη τεκταινομένων και νομιμοποιεί ευρύτερους πολιτικούς σχηματισμούς δημιουργώντας σχέσεις αλληλεξάρτησης και συναλλαγματικές. Παρατηρώντας αυτή την ξερή διαχείριση η πλειοψηφία των φοιτητών απέχει, ατυχώς ίσως, μιας και κάθε «διαχειριστάκι» προδιαγράφει ένα λαμπρό μέλλον μέσα από αυτή την διαδικασία.
Και ποιο θα ήταν το όραμα; Το όραμα θα ήταν να μην είχαμε συνθήκες όχλου και πολεμικών καταστάσεων μέσα στους χώρους των πανεπιστημίων. Οι φοιτητές και όχι μόνο η «διαχειριστική ελίτ» να αναμειχθούν σε αυτόν τον δυναμικό χώρο και τελικά να αναδειχθεί η «ουσιαστική φύση», το νόημα του χώρου. Σεβόμενοι φυσικά την λειτουργία του χώρου, σεβόμενοι τις ίδιες τις ιδέες που περιμένουν να γεννηθούνε μέσα στον χώρο αυτό.
Αυτό ακούγεται σαν να περιμένουμε να δημιουργηθεί ένας όμιλος συζητήσεων μέσα στο πανεπιστήμιο όπου οι συζητητές θα χρησιμοποιούν forma di cortesia, θα πίνουν παλαιό κρασί και θα έχουν βαθιά γνώση των αρχών της λογικής.
Κοίτα όμως,: το να δημιουργηθεί ένας όμιλος συζητήσεων είναι -ας πούμε- λογικό. Αλλά δεν τα πάω καλά με τις λογικές ιδέες. Απλά δεν με γοητεύουν. Το πρόβλημα που είχα πάντα ήταν ότι θεωρούσα πως η λογική κάπου-φρακάρει. Εξάλλου τι σημαίνει λογική; Αξίωμα της λογικής είναι ότι το άλφα ταυτίζεται με το άλφα και αυτό είναι-μάλλον-σίγουρο.... Σε πάει πουθενά αυτό;
Άντ’ αυτού το παράλογο ασκούσε πάντα μία γοητεία πάνω μου. Το παράλογο δεν είναι η τρέλα. Προσωπικά το αντιλαμβάνομαι σαν την έκφραση πέρα από την λογική, στην οποία κατά την γνώμη μου εμπεριέχεται πολύ μεγάλο μέρος της αλήθειας. Εξάλλου η αλήθεια φοβάμαι ότι εγκλωβίζεται στην σκιά από τα φίλτρα του άλφα που ταυτίζεται με το άλφα...Αλλά όπως είπα και πριν αυτό είναι μάλλον σίγουρο... όμως μπορεί να είναι αλήθεια.
Θέλω να πιστεύω, πως οι ανεξερεύνητοι δρόμοι του Λόγου είναι και η κυρίαρχη αναζήτηση του φοιτητή. Γιατί όπως αναφέρεται στην Καταστασιακή Διεθνή, σε μία εποχή όπου μία όλο και μεγαλύτερη μερίδα της νεολαίας εντάσσεται απροκάλυπτα σε εκμεταλλευτικές σχέσεις ο φοιτητής διατηρείται σε όλα τα επίπεδα σε μία ανεύθυνη και πειθήνια παρατεταμένη εφηβεία. Την οποία, χρέος του είναι να τιμά.
Εκ του -πολύ λιγότερου ρομαντικού- ρόλου μας όμως, ως δημόσιοι λειτουργοί (ο γράφων είναι υπάλληλος του Ε.Μ.Π.), υπεύθυνοι -θεωρητικά- της διαχείρισης, της συντήρησης και της λειτουργίας του χώρου, οφείλουμε να δημιουργούμε ένα εύτακτο και ασφαλές περιβάλλον στο οποίο ο φοιτητής θα κινείται με ασφάλεια, θα μπορεί να δραστηριοποιείται με ευχέρεια και θα υποστηρίζεται με κάθε δυνατό τρόπο. Στα πλαίσια του ρόλου αυτού οφείλει κανείς να διατυπώνει άκομψους ίσως αλλά αποτελεσματικούς μηχανισμούς που θα μπορούν να επαναπροσδιορίζουν την λειτουργία των συμμετεχόντων στην πολιτεία αν διαπιστώνει πως αυτή έχει κάπου εξοκείλει (για 'μένα είναι βέβαιο ότι έχει).
Με στόχο να αναλάβει τις ευθύνες του κάθε δημόσιος λειτουργός, αλλά και κάθε φοιτητής, απαιτείται το ξύπνημα των αισθήσεών, η διατύπωση και η αντιμετώπιση των προβλημάτων των χώρων (δεν είναι αυτονόητο ότι αυτό συμβαίνει). Όμως οφείλουν όλοι οι συμμετέχοντες να υπερπηδήσουν την «βολική συντήρηση» μιας κοινά παραδεκτής «άβολης κατάστασης» και το «εις οιωνός άριστος αμύνεστε για την πάρτη σας», που αποτελεί κυρίαρχο άξονα της ευρύτερης αντίληψής μας.
Και ευχόμαστε όλοι (δεν είμαι πολύ σίγουρος γι αυτό) ότι κάποιοι άνθρωποι επιθυμούν να ανατρέψουν αυτό το μαράζι.
Και μακάρι να γίνεται αυτό μέσα σε ανοιχτά πανεπιστήμια. Από ανθρώπους που σέβονται το πνεύμα του τόπου και που αναγνωρίζουν ότι το πανεπιστήμιο είναι Σχολείο του Λόγου, των Καλών και των Βάρβαρων Τεχνών και Σπίτι όλων μας. Ιδιαίτερα αυτών που δεν έχουν την πολυτέλεια να λειτουργούν και να εκπαιδεύονται σε αυτά, ειδικά αυτών, που βλέπουν από μακριά την Γνώση, έξω από το Σχολείο, περιμένοντας μια καλύτερη ζωή μέσα από Αυτή.
Υ.Γ. 1
Μερικές μέρες μετά την ανάρτηση διάβασα την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Μίμη Ανδρουλάκη στα Νέα. Προσέξτε τις πολύ σωστές (κατά την γνώμη μου) προσεγγίσεις που αφορούν τα θέματα της νεολαίας και της παιδείας.
