Πρόσφατα δημοσιεύθηκε η εργασία μας "Trade-Off Between Entropy and Gini Index in Income Distribution" https://www.mdpi.com/1099-4300/28/1/35, η οποία συσχετίζει τον δείκτη ανισότητας Gini με την εντροπία, χαρτογραφώντας τις τιμές τους.
Τι μπορεί να σημαίνει αυτό?• Από τη μία, η οικονομική προσέγγιση (η οποία βλέπει τους ανθρώπους ως νούμερα) δεν είναι απαραίτητο ότι αποτυπώνει την κοινωνική πραγματικότητα
• Από την άλλη, οι οικονομικές ανισότητες ήταν αυτές που θεμελίωσαν την πολιτική σκέψη την σύγχρονη εποχή και τελικά αυτές που οδήγησαν στις μεγάλες ανατροπές ξεκινώντας από την Γαλλική Επανάσταση
Στην εργασία αυτή, διαπιστώσαμε ότι ο δείκτης ανισότητας Gini είναι η δεύτερη Κ-ροπή και είδαμε ότι ο ίδιος δείκτης Gini μπορεί να δώσει διαφορετικές τιμές της εντροπίας. Με τα ιστορικά δεδομένα που αναλύσαμε εκεί που είχαμε μεγάλες χρονοσειρές (όπως για παράδειγμα στην Αργεντινή και την Βουλγαρία) είδαμε ότι οι εμπειρικές τιμές που προέκυπταν με μειωμένη εντροπία, συνέπιπταν με περιόδους αναταραχής, πραξικοπημάτων και κοινωνικής αστάθειας.
Από τα εμπειρικά δεδομένα που αναλύσαμε, είδαμε ότι, οι πολιτικές που θα εφαρμοστούν, καθορίζουν τον δείκτη της ανισότητας αλλά τελικά η μορφή της κατανομής επηρεάζει την ευστάθειά της (όπως για παράδειγμα η ανισότητα στην Ινδία όπου έχει την δυναμική να έχει μέγιστη εντροπία, αλλά η διαμόρφωσή της σε κάστες την ακυρώνει).
Ένα εντυπωσιακό εύρημα στην ανάλυση που κάναμε για το 2022, σε χώρες με πληθυσμό μεγαλύτερο των 50 εκ., είναι ότι η Κίνα βρίσκεται στην μεγαλύτερη εγγύτητα στον πόλο της μέγιστης εντροπίας από κάθε άλλη χώρα (άρα είναι η περισσότερο ευσταθής).
Η ανάλυση των συστημάτων που εξετάσαμε διαπιστώνει ένα παράδοξο: Η ΕΕ βρίσκεται στην περιοχή της ευστάθειας ενώ την περίοδο που εξετάσαμε (2022), οι κεντρικοί της πυλώνες, η Γαλλία και η Γερμανία, μοιάζει να έχουν περάσει σε μια περίοδο αστάθειας.
Μπορεί όμως κανείς να φανταστεί μια ΕΕ χωρίς την Γαλλία ή την Γερμανία? Πως είναι δυνατόν η μεγάλη εικόνα να μοιάζει ευσταθής ενώ αυτοί που έχουν το μεγαλύτερο ειδικό βάρος μέσα σε αυτήν να μην είναι?
Τούτων δοθέντων, εκτός από τις χώρες, θα είχε ενδιαφέρον να μελετήσει κανείς την ευστάθεια σε μικρότερες κλίμακες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ευστάθεια του συστήματος που αποτελούν μέρος του.
Έτσι, ενώ εμείς επεξεργαστήκαμε την μεγάλη εικόνα που μας έδειξε το πως συμπεριφέρεται αυτό το εργαλείο, η αξιολόγηση αυτή θα μπορούσε να γίνει σε όλες τις κλίμακες που μας ενδιαφέρει η ευστάθεια των κατανομών τους.
Μια τέτοια για παράδειγμα, μπορεί να είναι μια εταιρεία, ή ένας οργανισμός. Αν για παράδειγμα, δεν είναι σωστά κατανεμημένη η διαστρωμάτωση των μισθών, αν δηλαδή πάρουμε μια ακραία περίπτωση όπου ένα αφεντικό παίρνει πολλά λεφτά και οι υπάλληλοι παίρνουν όλοι το ίδιο-λίγα, αυτό θα οδηγήσει σε μια κατάσταση μειωμένης εντροπίας και θα δημιουργήσει μια δυναμική κατάρρευσης.
Άρα το μέτρο που παρουσιάσαμε στην εργασία αυτή, δεν είναι μόνο ένα μέτρο που μακροσκοπικά μπορεί να μας δώσει μια ερμηνεία της ιστορίας του κόσμου ή τα αποτελέσματα της πολιτικής πρακτικής διαφόρων χωρών, αλλά ένα σύνθετο μέτρο που, εφαρμόζοντάς το σε διάφορες κλίμακες, μπορεί να μας αξιολογήσει τα επιμέρους συστήματα που συνθέτουν το κοινωνικό οικοδόμημα, όχι μόνο στο μέτρο της κοινωνικής δυναμικής, αλλά την ευρύτερη ευστάθεια της ανάπτυξης και της ευημερίας.
