Σάββατο 29 Αυγούστου 2009

Για τον Άνθρωπο-Φύλακα της Φύσης

Δεν πιστεύω στην ιδιοκτησία-ποτέ δεν πίστεψα.

Πιστεύω όμως στην πολιτεία, σ΄αυτό το σύνολο ανθρώπων που, μέσω μιας τακτικής δομής συντάσσεται η ύπαρξη του πολιτισμού.

Στα πλαίσια αυτά και μετά τις πρόσφατες πυρκαγιές κουβέντιαζα με φίλους που παραλίγο να καεί το σπίτι τους.

Ρώτησα λοιπόν: γιατί έχετε το δάσος στο σπίτι? Γιατί γύρω απ' το σπίτι δεν κάνετε έναν κήπο-μια "ζώνη προστασίας" για την φωτιά?

Η απάντηση ήταν πως: το δάσος είναι δικό-μου δάσος, την περιβάλλουσα φύση μου θα την προστατεύσω γιατί εγώ συν-υπάρχω μαζί της και θέλω να υπάρχει και αυτή. Είτε μέσ’ το σπίτι μου είτε γύρω απ’ αυτό. Το δάσος-μου, είναι η ζωή-μου.

Η σκέψη μου λοιπόν είναι μήπως τελικά δεν πρέπει να αφήνουμε τα δάση μόνα τους. Μήπως δηλαδή, με κάποιον τρόπο να υπάρχουν Φύλακες στα Δάση οι οποίοι θα νιώθουν: δικό-τους το δάσος.

Μα πως αυτό μπορεί να γίνει και τι αποτελέσματα μπορεί να φέρει?

Η ύπαρξη του πολιτισμού θεμελιώθηκε στην μορφή της ανάπτυξης αδηφάγων «κέντρων» που τα τελευταία 3.000 χρόνια τα λέμε πόλεις.

Η Αθήνα από ψηλά. Ένα γιγαντωμένο κέντρο

Τυπική μορφή των οικοδομικών τετραγώνων που συνθέτουν τον πολεοδομικό ιστό

Γενική μορφή του αστικού ιστού της Αθήνας σήμερα με βάση την ανάπτυξη σε κέντρα. Με γκρι χρώμα περιγράφεται ένα (ας πούμε) οικολογικό αποτύπωμά της

Αν αυτή (η πόλη) δεν αναπτύσσονταν γύρω από «κέντρα» αλλά αναπτύσσονταν γραμμικά, ως «νεκρή ζώνη φωτιάς» κόβοντας την φύση σε μέρη, μήπως αυτό θα προδιέγραφε καλύτερα αποτελέσματα στην διαχείριση τέτοιων μεγάλων καταστροφών?

Αν δηλαδή η «γραμμική πόλη» συν-υπήρχε παράλληλα με μια ζώνη πρωτογενούς παραγωγής πίσω της, μήπως θα μπορούσε να επιφέρει μια ισορροπία μεταξύ της φύσης και των ανθρώπων?

Και δεν φαντάζομαι την μορφή αυτής της πόλης με κατά μήκος εξοχικές βίλες, αλλά με κατασκευές με γή. Καρούμπαλα στην γή που θα μορφοποιούνται σαν κελύφη για να καλύπτει ο φύλακας-άνθρωπος τις πραγματικές και όχι τις κατ’ επίφαση ανάγκες του.

Αυτό βέβαια σημαίνει ότι οι πόλεις που υπάρχουν σήμερα δεν θα ‘πρεπε να υπάρχουν. Σημαίνει επίσης ότι αυτό που λένε σήμερα δασική έκταση, θα αποκτήσει μορφή κοινής κτήσης με όρια χρήσης και ανάπτυξης. Ελεγχόμενης από τον καθ’ έναν που θ' αφορά αυτή η γραμμική πόλη που θα έχει συνείδηση πως: δεν θα συγκρούομαι με την Φύση και ότι αυτό σημαίνει αλλά συν-υπάρχω συντονισμένα με άλλους ανθρώπους και με αυτή.

Γραμμική μορφή της πόλης

Γενική μορφή του αστικού ιστού μιας γραμμικής πόλης. Με πράσινο χρώμα περιγράφεται ένα (ας πούμε) οικολογικό αποτύπωμα ή καλύτερα η "σκιά της διατηρησιμότητας"

Όσον αφορά, το οικολογικό αποτύπωμα της πόλης, που προδιαγράφει σε γενικές γραμμές το πόση έκταση απαιτεί ο άνθρωπος (και τελικά η πόλη) για να υπάρχει και εξαρτάται από τη μορφή της πόλης, του βιοτικού επιπέδου, της χρήσης τεχνολογικών παραγώγων, πρώτων υλών κ.α (βλ. σχετικά τον προσδιορισμό του οικολογικού αποτυπώματος) θα μπορούσε να διαφοροποιηθεί όπως παρακάτω:

Μια γραμμική προσέγγιση πόλης, δεν θα διαπραγματεύονταν το οικολογικό της αποτύπωμα, αλλά θα έριχνε τελικά μια «σκιά διατηρησιμότητας» με κεντρικό άξονα την γραμμή της πόλης.

Και εκτός της διαχείρισης των μεγάλων καταστροφών, ίσως θα μπορούσε τελικά η πολιτεία, να διαχειριστεί και να επανα-προσδιορίσει τα όρια της ανάπτυξης.


Υ.Γ. 1
Οι παραπάνω εικόνες δεν είναι σχέδια και αποτελούν απλή εικονο-ποίηση σκέψεων και όχι μελέτη

Υ.Γ. 2
Βλ. την σχετική ανάρτηση του ιστολογίου http://elladasimera.blogspot.com της 26ης Αυγούστου:
Οι 60 ΥΛΟΤΟΜΟΙ που πήγαν από χθες στην περιοχή του Κιθαιρώνα από τη Χαλκιδική είχαν τη δυσάρεστη εμπειρία να βρεθούν αντιμέτωποι με το δασαρχείο, την ώρα που προσπαθούσαν να δημιουργήσουν αντιπυρικές ζώνες κόβοντας δέντρα. Εκπρόσωπος του αρμόδιου δασαρχείου εμφανίστηκε στην περιοχή και ζήτησε να σταματήσουν όλες οι εργασίες με την αιτιολογία πως δεν είχαν άδεια. Με την παρέμβαση της νομαρχίας και της Πυροσβεστικής το θέμα λύθηκε και οι υλοτόμοι με τα αλυσοπρίονα άρχισαν να δημιουργούν από το μηδέν αντιπυρικές ζώνες. «Το Δασαρχείο Αιγάλεω που είναι υπεύθυνο για την περιοχή δεν είχε ανοίξει ούτε μία αντιπυρική ζώνη. Ούτε φίδι δεν χωρούσε εκεί που έπιασε φωτιά. Πού να κινηθούν οι πυροσβέστες;», λέει ο νομάρχης Δυτικής Αττικής Αριστείδης Αρκουδάρης.