Δικαιολογίες

 Αν οι ελίτ στις σύγχρονες κοινωνίες δεν είναι σε θέση να βρουν τρόπους για να προωθήσουν την ανάπτυξη και να διασφαλίσουν την ευημερία των κοινωνιών (αυξάνοντας την εντροπία), ενδέχεται να καταφύγουν σε εναλλακτικές μεθόδους, με τον πόλεμο να αποτελεί μια εξαιρετικά πιθανή δικαιολογία της αποτυχίας τους. 

Ο περιορισμός των διαθέσιμων πόρων που μειώνει την εντροπία σε μια κατανομή τύπου Pareto όπως η σημερινή, θέτει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού σε υπαρξιακό κίνδυνο. 

Ως εκ τούτου, οι ελίτ ενδέχεται να προτιμήσουν να στείλουν τους πληβείους στον πόλεμο, αντί να αντιμετωπίσουν κοινωνικές αναταραχές που θα μπορούσαν να απειλήσουν τη θέση τους.

Μεταφρασμένο απόσπασμα από τα "Συμπεράσματα" της εργασίας μου που δημοσιεύθηκε στις 3.4.2025 με τίτλο: Εντροπία και πόλεμος https://www.lidsen.com/journals/rpse/rpse-01-02-007

Στην εικόνα, παρουσιάζεται η οπτικοποίηση της παγκόσμιας σημερινής κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Στο αριστερό διάγραμμα, με κόκκινη κουκκίδα, σημειώνεται η ελίτ (1%).

Είναι οι ανεμογεννήτριες τόσο μάταιες, όσο τα διάσημα Moai των νησιών του Πάσχα?

Με τη ραγδαία πρόοδο της τεχνολογίας στην εποχή μας, είναι δύσκολο να θεωρήσουμε το σημερινό σύστημα ως «απομονωμένο» με μια μαλθουσιανή οπτική, όπως την περίπτωση του Νησιού του Πάσχα, καθώς η ανθρώπινη πρόοδος οδηγεί στη συνεχή ανακάλυψη νέων πόρων (π.χ., η αύξηση των αποθεμάτων πετρελαίου) και οι σύγχρονες κοινωνίες είναι πολύ πιο αποτελεσματικές στη διαχείρισή τους (π.χ., βελτιώσεις στην αποδοτικότητα χρήσης γης για την παραγωγή τροφίμων). Στο πλαίσιο αυτό, είναι δεδομένο ότι οι κατάλληλες τεχνολογικές προσαρμογές θα αξιοποιηθούν από τους ικανότερους ή από τις νέες ελίτ που θα αναδυθούν για να δημιουργήσουν νέες κοινωνικές ισορροπίες.

Αυτό γίνεται εμφανές μέσα από τις «πράσινες πολιτικές» που εφαρμόζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ταχεία τεχνολογική προσαρμογή στις πράσινες τεχνολογίες και η ενεργειακή εξάρτηση από ανανεώσιμες πηγές, οι οποίες δεν έχουν ακόμη επιλύσει κρίσιμα τεχνολογικά ζητήματα, όπως η στοχαστική φύση της παραγωγής ενέργειας και της ενεργειακής αποθήκευσης, αύξησαν το ενεργειακό κόστος της ΕΕ. Παρόλα αυτά, η ΕΕ θεώρησε ότι μέσω των «πράσινων πολιτικών» θα εφάρμοζε το New Green Deal. Η προσέγγιση αυτή, φαινομενικά ενίσχυσε την κυκλοφορία του χρήματος στην ευρωπαϊκή αγορά με την κατανάλωση νέων (πράσινων) προϊόντων, παρά τις ανησυχίες ότι αυτές οι πολιτικές θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τη μακροπρόθεσμη κοινωνική ευημερία. Το γεγονός ότι αυτές οι τεχνολογίες ήταν ανώριμες μετέτρεψε την Ευρώπη από πρωτοπόρο σε ουραγό και όμηρο αυτών που προσέγγισαν τις πράσινες τεχνολογίες με σύνεση.

Η παραπάνω πολιτικές μου προκαλούν έναν παραλληλισμό με την κατάρρευση της κοινωνίας στο Νησί του Πάσχα λόγω της δημιουργίας των Moai, των διάσημων άχρηστων μνημείων που απορρόφησαν όλους τους πόρους για κάποιον ασαφή και μάταιο ανταγωνισμό μεταξύ των κατοίκων, με τις μάλλον μάταιες και μνημειώδεις κατασκευές των ανεμογεννητριών.

Μεταφρασμένο απόσπασμα από την εργασία μου που δημοσιεύθηκε στις 3.4.2025 με τίτλο: Εντροπία και πόλεμος https://www.lidsen.com/journals/rpse/rpse-01-02-007